واکاوی آموزه های تربیتی سوره یونس(ع) در قرآن و حدیث با تاکید بر نظرات آیت الله جوادی آملی

افراسیابی, فاطمه; اکبرنژاد, مهدی; مولوی, علی

doi:1022064/arq.2022.331447.1062

واکاوی آموزه های تربیتی سوره یونس(ع) در قرآن و حدیث با تاکید بر نظرات آیت الله جوادی آملی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران، (نویسنده مسئول)،

² استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

³ دانشجوی دکترای ، پزشکی ، دانشگاه ایلام ، ایلام ، ایران .

1022064/arq.2022.331447.1062

چکیده

تربیت،هرگونه فعالیتی از طرف خداوند، انبیا و اولیا،به‌منظور اثرگذاری بر شناخت، نگرش، اخلاق، و رفتار فرد، بر اساس اهداف ازپیش‌تعیین‌شده است. خداوند متعال، پیامبران را برای هدایت و تربیت انسان‌ها فرستاد تا، با جدیت، بشریت را در مسیر تربیت و کمال پیش ببرند.سورۀ یونس (ع) نیز سرشار از آموزه‌هایی تربیتی برای نسل نواندیش اسلامی در جامعۀ کنونی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی_تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای-نرم‌افزاری و استناد به آیات قرآن و روایات و کلام بزرگان دین، برخی از این آموزه‌ها رابراساس نیاز انسان معاصردر جهت حرکت به‌سوی کمال و رهایی از دغدغه‌های دنیای مادی واکاوی کرده و به این نتایج دست یافته است:عجله نداشتن خداوند در مجازات ظالمان به‌دلیل فرصت بازگشت یا اتمام حجت، سازگار نبودن نظام هستی با ظلم، دل‌بسته نبودن به دنیای فانی و استفادۀ صحیح از فرصت‌ها، لزوم به‌کارگیری نعمت‌های الهی در جهت کمال، انعکاس رفتارهای انسان در دنیا، قرآن عاملی برای هدایت و رحمت و شفای بیماری‌ها، نیکو بودن فرح و شادمانی به‌واسطۀبرخورداری از نعمت وحی و آموزه‌ها و معارف الهی، برخورداری اولیای الهی از کمال و سعادت بشری و توبۀبه‌موقع که نجات‌دهنده از عذاب الهی است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27833542.1401.2.5.1.4

عنوان مقاله [English]

Analysis of the educational teachings of Surah Yunus (AS) in Quran and Hadith with emphasis on the views of Ayatollah Javadi Amoli

نویسندگان [English]

Fatima Afrasiabi ¹
mahdi akbarnezhad ²
Ali Molavi ³

¹ Ph.D. student, Qur'anic and Hadith Sciences, Ilam University, Ilam, Iran, (corresponding author),

² Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Ilam University, Ilam, Iran

³ PhD student, Medicine, Ilam University, Ilam, Iran.

چکیده [English]

Spiritual Upbringing (Tarbiyat) is any activity quided by God, prophets and the Awliya' (friends of Allah), in order to influence the cognition, attitude, morals, and behavior of a person, based on predetermined goals. Almighty God sent the prophets to guide and educate people so that, with seriousness, they can advance humanity on the path of tarbiyat and perfection. Surah Yunus is also full of educational teachings for the modern-thinking generation of Muslims in today's society.
The current research has analyzed some of these teachings based on the needs of contemporary man in the direction of moving towards perfection and salvation from the concerns of the material world, through the descriptive-analytical method and library-software resources and referring to the verses of the Quran and traditions and the sayings of religious elders, and has achieved these results:
God is not in a hurry to punish the oppressors, so to give them last warning or an opportunity to return, the system of existence is not compatible with oppression, not being attached to the mortal world and using opportunities correctly, the need to use divine blessings in the way of perfection, the reflection of human behavior in the world, the Qur'an is a factor for guidance and mercy and healing of diseases, the goodness of joy and happiness by enjoying the blessings of divine knowledge, revelation and teachings, the enjoyment of the Awliya' (friends of Allah) with human perfection and happiness, and timely repentance that saves from divine punishment.

کلیدواژه‌ها [English]

Surah Yunus (AS)
education
entertainment
haste
educational teachings
Ayatollah Javadi Amoli

مراجع

فهرست منابع

*قرآن

*نهج البلاغه

*صحیفۀ سجادیه
1. ابن ابی جمهور ‌احسائی، محمد بن زین الدین علی بن ابراهیم بن حسن بن ابراهیم،(بی‌تا)، عوالی اللئالی العزیزیه فی الاحادیث الدینیه، محقق: مجتبی محمدی عراقی، قم، انتشارات سیدالشهداء.
2. ابن تیمیه، احمدبن عبدالحلیم،( 1408ق)، الفتاوی الکبری، تحقق: محمد و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب علمیه.
3. ابن سیره، علی بن اسماعیل،(بی‌تا)، المحکم و المحیط الاعظم، بیروت، انتشارات محمدعلی بیضون.
4. ابن فارس، احمد، (1404ق)، معجم مقائیس اللغه، تحقق: عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتب اعلام اسلامی.
5. ابن منظور، محمدبن مکرم(1414ق) ، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
6. ابن‌ابی‌جامع، علی بن حسین، (1413ق)، الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز (عاملی)، قم، دار القرآن الکریم.
7. امین، نصرت‌بیگم،(بی‌تا)، تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن، بی‌جا، بی‌نا.
8. انصاریان، حسین، (1383)، ترجمۀ قرآن، قم، انتشارات اسوه.
9. بحرانی، هاشم بن سلیمان،(1415ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، موسسة البعثة قسم الدراسات الإسلامیة.
10. بیضاوی، عبدالله بن عمر،(1418ق) ، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
11. جعفری، یعقوب، (1376)، تفسیر کوثر، قم، مؤسسۀ انتشارات هجرت.
12. جوادی آملی و صادقی، عبدالله و محمود، (1388)، سروش هدایت، تحقیق: عباس رحیمیان مطلق، قم، نشر اسراء
13. جوادی آملی، عبدالله،(1394) ، تفسیر تسنیم، تحقیق: محمد صفایی، ج 36 و 37، قم، نشر اسراء.
14. ________________،(1395) ، تفسیر تسنیم، تحقیق: علی اسلامی، ج1،قم، نشر اسراء.
15. ________________،(1398)، تفسیر تسنیم، تحقیق: علی اسلامی، ج2، قم، نشر اسراء.
16. ________________، (1390) ، همتایی قرآن و اهل بیت(ع)، چاپ دوم، قم، نشر اسراء.
17. _______________ ،(1397) ، سیره پیامبران در قرآن، ترجمه: علی اسلامی، چاپ نهم، قم، نشر اسراء
18. حرعاملی، محمدبن حسن بن علی بن محمد بن حسین،(1404ق)‌، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشیعة،‌بی‌جا، مؤسسة آل البیت.
19. حسینی همدانی، محمد، (1404ق) ، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران، انتشارات لطفی.
20. حویزی، عبدعلی بن جمعه،(1415ق) ، تفسیر نور الثقلین، چاپ چهارم، قم، نشراسماعیلیان.
21. خرم‌دل، مصطفی، (1384)، تفسیر نور (خرم‌دل)، چاپ چهارم، تهران، نشر احسان.
22. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1387)، ترجمۀ مفردات الفاظ قرآن راغب، ترجمه: خسروی حسینی، غلامرضا، ‌تهران، نشرمرتضوی.
23. رضایی اصفهانی، محمدعلی، (1387)، تفسیر قرآن مهر، قم، مرکز پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن.
24. زبیدی، محمدبن محمد،( بی‌تا)، تاج العروس، بیروت، انتشارات دارالفکر.
25. زمخشری، محمود بن عمر، (1386)، مقدمة الادب، مقدمه‌نویس: مهدی محقق، تهران، ‌مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران- دانشگاه مک گیل.
26. سلطان علیشاه، سلطان محمد بن حیدر،(1372ش)، متن و ترجمۀ فارسی تفسیر شریف بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران، انتشارات سر الاسرار.
27. شاه‌عبدالعظیمی، حسین، (1363)، تفسیر اثنی عشری، تهران، نشر میقات.
28. حسین یوسف، موسی، (1410ق) ، الافصاح فی الفقه اللغة، قم، مکتب اعلام اسلامی
29. طباطبایی، محمدحسین، (1374)، ترجمۀ تفسیر المیزان، چاپ پنجم، قم، جامعه مدرسان بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
30. طبرسی، فضل بن حسن، (1375)، ترجمۀ تفسیر جوامع الجامع، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
31. طبرسی، فضل بن حسن، (بی‌تا)، ترجمۀ تفسیر مجمع البیان، تهران، نشر فراهانی.
32. طریحی، فخرالدین، (1409ق)، مجمع البحرین، تهران، مکتب المرتضویه.
33. فراهیدی، خلیل بن احمد،( 1409ق)، العین، قم، نشردارالهجره.
34. فیروزآبادی، محمدبن یعقوب،(1412ق)،‌ قاموس المحیط، بیروت، دارالحیاء تراث عربی.
35. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، (1415ق)، تفسیر الصافی، چاپ دوم، تهران، مکتبة الصدر.
36. فیومی، احمدبن محمد،‌ (1414ق) ، مصباح المنیر فی غریب شرح الکبیر، چاپ دوم، قم، نشر دارالهجره.
37. قرشی بنابی، علی اکبر، (1307)، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب اسلامیه.
38. _____________،(1375)، تفسیر احسن الحدیث، چاپ دوم، تهران، مرکز چاپ و نشر بنیاد بعثت.
39. قطب، سید،( 1425ق)، فی ظلال القرآن، چاپ سی و پنجم، بیروت، دار الشروق.
40. کاشانی، محمد بن مرتضی،(1410ق)، تفسیر المعین، قم، کتابخانه عمومی حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
41. کلینی، ابوجعفر محمدبن یعقوب، (1407ق)، اصول کافی، بی‌جا، انتشارات اسلامیه.
42. مجلسی، محمدباقر،(1404ق)، بحارالانوار الجامعه لدررالاخبار الائمه الاطهار، بیروت، دارالوفاء.
43. مغنیه، محمدجواد، (1378)، ترجمۀ تفسیر کاشف، قم، بوستان کتاب، تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
44. مکارم شیرازی، ناصر، (1382)، برگزیدۀ تفسیر نمونه، چاپ سیزدهم، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
45. ____________، (1371)، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
46. میبدی، احمد بن محمد، (1352)، خلاصۀ تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید به فارسی از کشف الاسرار، چاپ دوم، تهران، نشر اقبال.
47. نراقی، محمد مهدی، (1368)، جامع السعادات، نجف اشرف، مطبعة الزهراء