اصول و مؤلّفه‌های تربیتی اهل‌بیت علیهم‌السلام در پاسخ‌گویی به سؤالات

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

پژوهشگاه حوزه ودانشگاه

1022064/arq.2022.357738.1129

چکیده

از مشخّصه‌های پاسخ­گویی اهل­بیت علیهم­السلام به سؤالات دینی، تفکیک گروه مخاطبان خویش بوده است که توجّه به هوش، سن، توانایی­ها و استعدادهای هر فرد است و از موارد مهم و لازم در تعلیم و تربیت اسلامی شمرده می­شود. اصولی که در این امر باید به آن توجّه شود، اهمیّت و جایگاهی والا در پاسخ­گویی به سؤالات دارد. اهل­بیت علیهم­السلام در پاسخ­گویی به پرسش­های پیش روی، ضمن این­که از روش­های مختلفی استفاده می­کردند، به اصول تربیتی هم توجّه ویژه­ای داشتند. بدین منظور این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که اصول و مؤلّفه­های تربیتی اهل­بیت علیهم­السلام در پاسخ­گویی به سؤالات چه بوده است؟ روش این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه­ای و روش توصیفی- تحلیلی، اصول تربیتی ایشان را در پاسخگویی به پرسش­ها بررسی کرده است. یافته­ها و نتایج به دست آمده از این قرار است که اهل­بیت علیهم­السلام در این واقع، از چهار مؤلّفه تربیتی اعتدال، ابراز محبّت، عزّت­نفس و اسلوب حکیم استفاده کرده­اند که می­توان از این اصول در پاسخ­گویی به سؤالات، بهره برد و الگوبرداری کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Educational Principles and Components of Ahl al-Bayt (PBUTH) in Answering Questions

نویسنده [English]

  • majid salehian
institute research howzeh and university
چکیده [English]

One of the characteristics of Ahl al-Bayt (peace be upon them), in answering religious questions has been the separation of the audience group, which pays attention to the intelligence, age, abilities and talents of each person, and is considered to be one of the important and necessary issues in Islamic education. The principles that should be taken into account in this matter have a high importance and place in answering questions. Ahl al-Bayt (peace be upon them) paid special attention to educational principles while using different methods in answering the questions. For this aim, this research seeks to answer the question, “what are the educational principles and components of the Ahl al-Bayt (peace be upon them) in answering the questions?”
The method of this research, based on library studies and descriptive-analytical method, has examined their educational principles in answering the questions. The findings and results obtained are that the Ahl al-Bayt (peace be upon them), in fact, have used the four educational components of moderation, expression of love, self-respect, and wise style, and these principles can be used and modeled in answering questions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Components
  • Moderation
  • Expression of Affection
  • Accountability Principles
  1. * قرآن کریم

    * نهج البلاغه

    1. ابن­بابویه، محمد‎بن‎علی، (۱۴۱۶ق)، التوحید، چاپ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    2. ابن­شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی. (1379ق)، مناقب آل ابی طالب، قم، علامه.
    3. اربلی، علی بن‎عیسی، (1381)، کشف الغمة فی معرفه الائمة، مترجم: رسولی محلاتی و سیدهاشم بنی­هاشمی، تبریز، بی­نا.
    4. بحرانی، هاشم بن سلیمان، (1378)، الانصاف فی النص علی الائمه الاثنی عشر آل محمد الأشراف، چاپ دوم، مترجم: هاشم رسولی، تهران دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    5. برقی، احمد بن محمد بن خالد، (1371)، المحاسن، چاپ دوم، مصحّح: جلال­الدین محدّث، قم، دارالکتب الاسلامیة.
    6. بهرامی، غلامرضا، (1385)، کلیدهای زرّین درآمدی بر اصول تربیت، قم، دلیل ما.
    7. پاینده، ابوالقاسم، (1382)، نهج الفصاحه، چاپ چهارم، تهران، دنیای دانش.
    8. تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، (1410ق)، غررالحکم و دررالکلم، چاپ دوم، مصحّح: سید مهدی رجایی، قم، دارالکتاب الاسلامی.
    9. حر عاملی، محمد بن حسن، (1409ق)، وسائل الشیعه، مصحّح: مؤسسه آل البیت علیهم­السلام، قم، مؤسسه آل­البیت علیهم­السلام.
    10. دهخدا، علی اکبر، (1377)، لغت نامه، زیر نظر: محمد معین و سیدجعفر شهیدی، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    11. دیلمی، حسن بن محمد، (1366)، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
    12. ذهبى، شمس­الدین، (1413ق)، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، بیروت، بی­نا.
    13. زرکشی، محمد بن بهادر، (1410ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت، دارالمعرفه.
    14. سکاکی، یوسف بن ابی بکر، (بی­تا)، مفتاح العلوم، محقّق: عبدالحمید هنداوی، بیروت، دارالکتب العلمیه.
    15. شجاعی، محمدصادق، (1378)، توکّل به خدا راهی به سوی حرمت خود و سلامت روان، چاپ سوم، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
    16. شریعتمداری، علی، (1396)، اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، چاپ شصت و چهارم، تهران، امیر کبیر.
    17. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، دفترانتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    18. طبرسی، احمد بن علی، (1403ق)، احتجاج علی اهل اللجاج، مشهد، مرتضی.
    19. عاملی، زین الدین بن علی (شهید ثانی)، (1301ق)، منیۀ المرید فی آداب المفید و المستفید، بمبئی، مطبع الحسنی.
    20. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، (1415ق)، القاموس المحیط، بیروت، دارالکتب العلمیه.
    21. فیروزبخت، مهرداد، (1380)، فرهنگ جامع روانشناسی و روانپزشکی، تهران، ویرایش.
    22. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، مصحح: غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، دارالکتب الاسلامیه، تهران،۱۴۰۷ ق،چهارم.
    23. مجلسی، محمد باقر، (1403ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمة الاطهار، چاپ دوم، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی.
    24. مصطفوی، حسن، (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    25. مطهری، مرتضی، (1375)، تعلیم و تربیت در اسلام، چاپ بیست و هفتم، تهران، صدرا.
    26. مفید، محمد بن محمد، (بی­تا)، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، چاپ دوم، مترجم: سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، الاسلامیه.
    27. مکارم شیرازی، ناصر، (1380)، تفسیر نمونه،جمعی از نویسندگان، چاپ سی و دوم، قم، دار الکتب الاسلامیة.
    28. نوری، حسین بن محمد تقی، (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، مصحّح: مؤسسه آل­البیت علیهم­السلام، قم، مؤسسه آل­البیت علیهم­السلام.