بررسی راهکارهای درمان هیستریک از منظر قرآن و روانشناسی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران

2 دانش‌آموخته دکتری، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اراک

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، رشته علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

1022064/arq.2021.138617

چکیده

هیستریک یا تبرج و خودآرایی از جمله مسائلی است که قرآن کریم و روان شناسی جدید به صورت مفصل به آن پرداخته است. هیستریک یک نوع بیماری است که مورد نکوهش قرآن کریم است و روانشناسی نیز از آن به عنوان اختلال روانی بحث می کند.
مسئله این پژوهش این است که چه راهکارهایی از دیدگاه قرآن و روان‏شناسی برای درمان هیستریک وجود دارد؟
جمع آوری مطالب در این نگارش کتابخانه ای بوده و روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد.
نتیجه آن شد که یاد خدا و ایمان به او مهمترین راهکار درمان هیستریک است توجه به خانواده و فرزندان نیز مانع بروز اختلالات هیستریکی می شود حجاب، حفظ نگاه نیز فرد را از تحریک و روحیه هیستریکی دور می کند. از ازدواج نیز می توان به عنوان یک عامل مهم درمان هیستریک نام برد. تقوای الهی و انجام عباداتی مانند روزه و نماز نیز از هیستریک می‌کاهد و فرد را به سمت رضای الهی و دوری از اعمال ناپسند مانند هیستریک سوق می دهد. توبه نیز دیگر عامل مهم در درمان هیستریک است که سبب آرامش در فرد نیز می شود و فرد را از هیستریک دور می کند. رجوع به پزشک روان درمان نیز یکی دیگر از راهکارهای درمان هیستریک است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A STUDY OF HYSTERIA (TABARRUJ) TREATMENT STRATEGIES FROM THE PERSPECTIVE OF THE QURAN AND PSYCHOLOGY

نویسندگان [English]

  • mahmoud vaezi 1
  • Seyed Majid Nabavi 2
  • leila kamali 3
1 Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, University of Tehran
2 PhD student, Quran and Hadith Sciences, Arak University
3 Master's degree, Quranic sciences, University of Holy Quran Sciences and Teachings
چکیده [English]

Hysteria (Tabarruj) and showing off are among the issues that the Holy Quran and the new psychology have dealt with in detail. Hysteria is a type of disorder that is condemned by the Holy Quran, and psychology discusses it as a mental illness. This study seeks to explain the factors that exist in the treatment of this illness from the perspective of the Qur'an and psychology. In other words, what strategies have the Qur'an and psychology stated for the treatment of hysteria? The collection of materials in this writing is library and the method of processing them is descriptive-analytical. After researching, it was determined that remembering God and believing in Him is the most important treatment for hysteria. Attention to family and children also prevents hysterical disorders. Hijab and lowering the gaze also keep the person away from provocation and hysterical spirit. Marriage can also be mentioned as an important factor in its treatment; Also, divine piety and performing acts of worship such as fasting and prayer reduce this disease and lead one to divine pleasure and avoidance of indecent acts such as showing off. Repentance is also effective in the treatment of hysteria, which also calms the person and keeps the person away from this disease. Seeing a psychiatrist is another way to treat this condition

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hysteria
  • Tabarruj
  • Treatment of Hysteria
  • the Quran
  • Psychology
  1. * قرآن کریم

    1. ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم، انتشارات جامعه مدرسین قم.
    2. ابن­فارس، احمد، (1404ق)، معجم مقاییس اللّغة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه.
    3. ابن­منظور، محمد، (1408ق)، لسان­العرب، به­کوشش: على شیرى، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
    4. اخوت، ولی­الله، (۱۳۶۲)، اختلالات روانی، چاپ اول، ت‍ه‍ران، انتشارات راز.
    5. امینی، ابراهیم، (1378)، خودسازی تزکیه نفس، چاپ دهم، قم، شفق.
    6. بارنت ویگ، هیثر، (1388)، اختلال شخصیّت، چاپ اول، ترجمه: عطاءالله محمدی، تهران، کتاب ارجمند.
    7. برک، لورا، (1400)، روان­شناسی رشد، 2 جلدی، تهران، ارسباران.
    8. تمیمى مغربى، نعمان بن محمد، (1385ق)، دعائم الإسلام، مصر، دارالمعارف.
    9. جعفرى، یعقوب، ‏(1376)، تفسیر کوثر، قم، مؤسسه انتشارات هجرت.
    10. جلیلی، احمد، (1355)، سمپوزیوم اختلالات شخصیت، چاپ اول، تهران، بی­نا.
    11. حسینی کوهساری، سیداسحاق، (1386)، نگاهی قرآنی بر فشار روانی، قم؛ انتشارات کانون اندیشه جوان، پنجم.
    12. حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، (۱۳۶۳)، تفسیر اثناعشری، چاپ اول، تهران، انتشارات میقات.
    13. حییم، سلیمان، (1380)، فرهنگ معاصرانگلیسی، چاپ دوم، تهران، مؤسسه فرهنگ معاصر.
    14. دیویدسون، کیت، (بی­تا)، کاربرد شناخت­درمانی در اختلال­های شخصیّت، چاپ اول، ترجمه: گیتی شمس، تهران، انتشارات رشد.
    15. دیویسیون، نیل جانسون، (1388)، آسیب­شناسی روانی، ترجمه: حمید شمسی­پور، تهران،کتاب ارجمند.
    16. راغب اصفهانی، (1412ق)، مفردات، به­کوشش: صفوان داوودى، دمشق، دارالقلم. ‏
    17. رجبی، عباس، (1388)، حجاب و نقش آن در سلامت روان، چاپ پنجم، قم، مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی.
    18. ری‍س‌، وی‍ل‍ی‍ام‌ ل‍ول‍ی‍ن‌ ل‍ی‍ن‍ف‍ورد، (1364)، ترجمه: ع‍ظی‍م‌ وه‍اب­زاده‌، تهران، م‍رک‍ز ن‍ش‍ر دان‍ش‍گ‍اه‍ی‌.
    19. زبیدى، مرتضی، (1414ق‏)، تاج العروس، به­کوشش: على شیرى، بیروت، دارالفکر.
    20. سورآبادی، ابوبکر عتیق بن محمد، (١٣٨٠)، تفسیر سورآبادی، علی­اکبر سعیدی سیرجانی، تهران، فرهنگ نشر نو.
    21. شیبلی هاید، جانت، (1387)، روان‌شناسی زنان، چاپ دوم، ترجمه: اکرم خمسه، تهران، ارجمند.
    22. صادقی، مجید، (1381)، «مفهوم هیستریک»، نشریه تازه­های علوم­شناختی، سال چهارم، ش 1.
    23. صانعی، مهدی، (1382)، بهداشت روان در اسلام، چاپ اول، قم، بوستان کتاب.
    24. طباره، عبدالفتاح، (1383)، گناهان و لغزش­ها از دیدگاه اسلام، چاپ سوم، ترجمه: محمدصالح سعیدی، تهران، نشر احسان.
    25. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، 20 جلدی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
    26. طبرسی، فضل بن حسن، (1377)، جوامع الجامع، 6 جلدی، چاپ دوم، ترجمه: جمعی از مترجمان‏، مشهد، بنیاد پژوهش­هاى اسلامى آستان قدس رضوى‏.
    27. طبرى، محمد بن جریر بن یزید، (1415ق‏)، جامع‌البیان، به­کوشش: جمیل العطار صدقى، بیروت، دارالفکر.
    28. طوسى، محمد بن حسن، (بی‌تا)، التبیان، به­کوشش: احمد حبیب ‏العاملى، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
    29. عاملى، حر، (1409ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل­البیت علیهم­‏السلام.
    30. علیزاده، مصطفی، (1371)، گفتاری چند در مورد شخصیت سالم و ناسالم، چاپ اول، تهران، کاوش.
    31. قرائتی، محسن، (1383)، تفسیر نور، چاپ یازدهم، تهران، مرکز فرهنگى درس­هایى ازقرآن.
    32. قرشی، سیدعلی­اکبر، (۱٣86)، قاموس القرآن، چاپ یازدهم، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
    33. قرطبى، محمد بن احمد، (1417ق)، الجامع لاحکام القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیة.
    34. قریشی، فخرالسادات، (1376)، دیدگاه اسلام در روان­شناسی رشد، چاپ اول، تبریز، انتشارات احراز تبریز.
    35. کاپلان، هارولد؛ سادوک، بنیامین، (1369)، نوروزها و اختلالات شخصیّت، چاپ سوم، ترجمه: نصرت­الله پورافکاری، تبریز، رسالت.
    36. کارنیجی، دیل، (بی‌تا)، دع القلق و ابدأ الحیاة، چاپ پنجم، ترجمه: عبدالمنع زیادی، قاهره، مکتب الفانجی.
    37. کلمز، هریس؛ کلارک، امینه؛ بین، رینولد، (1375)، روش­های تقویت عزّت­نفس در نوجوانان، چاپ دوم، ترجمه: پروین علیپور، مشهد، مؤسسه و چاپ انتشارات آستان قدس رضوی.
    38. گلشنی، فاطمه، (1388)، اختلال شخصیّت، چاپ اول، تهران، قطره.
    39. ماوردى، علی بن محمد، (1412ق)، النکت و العیون، 6 جلدی، بیروت، دارالکتب العلمیة.
    40. مدرسی، محمدتقی، (1377)، تفسیر هدایت (من هدی القرآن)، چاپ اول، ترجمه: جمعی از مترجمان، مشهد، بنیاد پژوهش­هاى اسلامى آستان قدس رضوى.
    41. مصطفوى، حسن، (1374)، التحقیق، تهران، وزارت ارشاد.
    42. مکارم شیرازی، ناصر، (۱۳۷۴)، تفسیر نمونه، چاپ اول، تهران، دارالکتب الاسلامیّة.
    43. نجاتی، عثمان محمد، (1372)، قرآن و روان­شناسی، چاپ سوم، مشهد، بنیاد و پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.

    نجفى خمینى، محمدجواد، (1398ق‏)، تفسیرآسان، 18 جلدی، چاپ اول، تهران، انتشارات اسلامیه‏.