راهکارهای کنشی مراقبت معنوی از منظر آیات و روایات

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای ،مطالعات تطبیقی ادیان گرایش الهیات مسیحی ، موسسه عالی معصومیه ،قم ، قم ، ایران. fatehi110@yahoo.com

2 مدرس سطح 4 ، رشته تربیت اخلاقی، موسسه معصومیه خواهران، قم ، ایران. f2942984@gmail.com

1022064/arq.2022.337585.1077

چکیده

انسان‌ها موجوداتی هستند که همچون سایر موجودات دیگر با ارادۀ الهی پا به عرصۀ هستی می‌گذارند و در مسیر زندگی، ناگزیر با رخدادهای متفاوتی روبرو می‌شوند. بدون تردید مشکلات و سختی‌ها زمینه‌ساز رنج و مشقت است؛ گاهی افرادی که به ناملایمات برخورد می‌کنند ناخودآگاه آرامش خود را از دست می‌دهند و به انواع مختلف بحران‌های روحی مبتلا می‌شوند اما به کمک راهکارهای خردمندانه، می‌توان این افراد را یاری کرد تا به تعادل روحی برسند. مراقبت ‌معنوی مجموعه‌ای است از علوم معارف الهی، برخی مباحث اخلاقی و روان‌شناسی که می‌تواند افراد آسیب‌دیده را در برابر مصائب و رنج‌ها یاری نماید. مراقب ‌معنوی شخصی است که با برداشتن گام‌های نیت، تصمیم و آماده‌سازی خود و با روحیۀ همدلی و کسب مهارت‌های لازم، نقش مهمی را در تحقق اهداف مراقبت ‌معنوی ایفا می‌نماید. مراقب ‌معنوی براساس آموزه‌های دین، زمینه را فراهم می‌کند تا مراقبت‌شونده بتواند به سلامت معنوی دست یابد. پژوهش حاضر به روش توصیفی‌تحلیلی انجام شده است و درصدد آن است تا با ارائه راهکارهای کنشی، مراقب ‌معنوی را یاری کند تا با ایجاد نشاط نسبی و تبیین توصیه‌های قرآن و احادیث، انگیزه‌های جدیدی در افراد آسیب‌دیده برای تسلیم نشدن در شرایط سخت بیافریند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spiritual care action strategies from the perspective of verses and hadiths

نویسندگان [English]

  • hamideh fatehi peykani 1
  • Mohamad javad Fadaee 2
1 PhD Student in Comparative Studies of Religions Christian Theology major Qom University of Religions and Religions, Qom, Iran.(corresponsible author).fatehi110@yahoo.com
2 Level 4 Lecturer, Ethical Education, Masoumiyah Sisters Institute, Qom, Iran. f2942984@gmail.com
چکیده [English]

Human beings are beings who, like other beings, enter the realm of existence with the divine will and inevitably encounter different events in the course of life. Undoubtedly, problems and hardships cause suffering and difficulty; Sometimes people who deal with adversity subconsciously lose their tranquility and suffer from various types of spiritual crises, but with the help of sensible solutions, these people can be helped to achieve spiritual balance. Spiritual care (Muraqabah) is a collection of divine knowledge, and some ethical and psychological subjects that can help afflicted people in the face of suffering. A spiritual caregiver (Muraqib) is a person who plays an important role in achieving the goals of spiritual care by taking steps of intention, decision and preparation, with the spirit of empathy and acquiring the necessary skills. The spiritual caregiver, based on the teachings of religion, provides the ground for the caretaker to achieve spiritual health. 
The present study is a descriptive-analytical method and seeks to provide practical solutions to help the spiritual caregiver to create new motivations in the afflicted people not to give up in difficult situations by creating relative vitality and clarifying the recommendations of the Qur'an and hadiths.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spiritual care
  • action strategies
  • spiritual health
  • Spiritual caregiver.Teachings of Islam
  1.  

    فهرست منابع

    • قرآن مجید
    • نهج البلاغه
    1. احمدی‌فراز، مهدی، (1396 )، آرامش با نیایش، چاپ اول، اصفهان، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
    2. احمدی‌فراز، مهدی، (1400)، درس‌نامۀ دعا و سلامت، چاپ اول، قم، انتشارات فروغ فردا.
    3. احمدی‌فراز، مهدی، (1395)، مراقبه با دعا تقویت مهارت معنوی، چاپ اول، اصفهان، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
    4. احمدی‌فراز، مهدی، (1396)، درآمدی بر مبانی مراقبت ‌معنوی، اصفهان، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
    5. انوری، حسن، (1382)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، انتشارت سخن.
    6. پاینده، ابوالقاسم، (1386)، ترجمه نهج الفصاحه، تهران، انتشارات بدرقه جاویدان.
    7. پسندیده، عباس، (1395)، الگوی اسلامی شادکامی، چاپ دوم، قم، انتشارات دارالحدیث.
    8. پسندیده، عباس، (1384)، رضایت از زندگی، چاپ سوم، قم، انتشارات دارالحدیث.
    9. تیممی آمدی، عبدالواحد محمد، (1366)، غررالحکم و دررالکلم، ج1و6، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    10. جان بزرگی، مسعود، (1378)، بررسی اثربخشی روان درمانگری کوتاه مدت آموزش خود درمانگری با و بدون جهت‌گیری مذهبی اسلامی بر مهار اضطراب و تنیدگی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
    11. حجاج نیشابوری، مسلم، (258ق)، صحیح مسلم.
    12. حر عاملی، محمد بن حسن، (1370ق)، وسائل الشیعه، ج11، بیروت، انتشارات احیاء تراث عربی.
    13. دیمتئو، رابین، ( 1399)، روان‌شناسی سلامت، ترجمه: مهدی موسوی و دیگران، ج2، چاپ نهم، تهران، انتشارات سمت.
    14. شهیدی، جعفر، (1385)، فرهنگ متوسط دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    15. صدوق، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، ( 1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، انتشارات جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم.
    16. طباطبایی، محمدحسین، (1371)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، انتشارات اسماعیلیان.
    17. طبرسی، فضل بن حسن، (1360)، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه: رضا ستوده، چاپ اول، تهران، انتشارات فراهانی.
    18. عزیزی، عباس، (1377)، نماز و عبادت فاطمۀ زهرا سلام الله علیها، اصفهان، انتشارات مؤسسۀ تحقیقات و نشر معارف.
    19. عطاءالله، محسن، (1393)، روشهای توان افزایی در سختی‌ها، قم، انتشارات مؤسسۀ علمی و فرهنگی دارالحدیث.
    20. غنوی، امیر، (1392)، سلوک اخلاقی (طرح‌هایی روایی)، چاپ اول، قم، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
    21. فیض کاشانی، ملامحسن، (1415ق)، تفسیر الصافی، ترجمه: حسین اعلمی، چاپ دوم، تهران، انتشارات الصدر.
    22. قربانی، عباس، (1386)، «تأثیر سجده در سرعت گردش خون مغزی»، مجله علمی‌دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان،ج ۶، ش۴.
    23. مجلسی، محمدباقر، (1403ق)، بحار الأنوار الجامعة لدُرر اخبار الائمة الاطهار، ترجمه: جمعی از محققان، چاپ دوم، بیروت، انتشارات دار إحیاء التراث العربی.
    24. محدث نوری، میرزا حسین، (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج12، قم، انتشارات مؤسسه آل البیت.
    25. محمدی ری شهری، محمد، (1362)، میزان الحکمه، ج1، قم، انتشارات مکتب العلام الاسلامی.
    26. مطهری، مرتضی، (1375)، تعلیم و تربیت در اسلام، چاپ بیست و هفتم، تهران، انتشارات صدرا.
    27. معین، محمد، (1386)، فرهنگ معین، چاپ دوم، تهران، انتشارات زرین.
    28. ویلیام، جیمز، (1372)، دین و روان، ترجمه: مهدی قائنی، چاپ اول، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی.